Największe polskie firmy według wartości niematerialnych i prawnych

Raport InfoCredit, kwiecień 2014

Wbrew pozorom to nie polskie firmy z sektora IT wykazują najwyższe wartości niematerialne i prawne (WNiP). Nie są to również największe spółki, notowane na polskiej giełdzie, choć w czołówce ich nie brakuje. Liderami polskiego rankingu WNiP są UPC Polska i Grupa Allegro – wynika z zestawienia opracowanego przez firmę InfoCredit, zajmującą się m.in. przetwarzaniem danych i budową modeli opłat licencyjnych.

Wartości niematerialne i prawne to jedna z pozycji w bilansie firmy. Według zasad rachunkowości obejmują one m.in. autorskie prawa majątkowe, licencje, koncesje, prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, know-how (prawo do wykorzystania wiedzy), wartość firmy, a także koszty zakończonych prac rozwojowych.

Na czele zestawienia InfoCredit, uwzględniającego firmy, które na koniec 2012 r., wykazały najwyższy poziom wartości niematerialnych i prawnych, nie brakuje niespodzianek, choć trzeba przyznać, że znalazły się tam najbardziej rozpoznawalne przedsiębiorstwa w kraju.

Liderem pod tym względem jest UPC Polska – jeden z czołowych operatorów cyfrowych usług kablowych na polskim rynku: telewizji, szerokopasmowego Internetu i telefonii dla klientów indywidualnych oraz biznesowych. Według stanu na koniec grudnia 2012 r., wartości niematerialne i prawne UPC Polska sp. z. o. o. przekraczały 2,8 mld zł. Wartość aktywów trwałych UPC Polska na koniec 2012 r. wynosiła 4,07 mld zł.

UPC Polska nie bryluje tylko pod względem wartości niematerialnych i prawnych, jest również największym graczem wśród polskich operatorów kablowych. Marka należy do międzynarodowego koncernu Liberty Global, dostępnego w 14 krajach, o zasięgu 47 mln gospodarstw domowych.

Na drugim miejscu zestawienia znajdziemy Grupę Allegro, czyli markę, która jako jedna z pierwszych przekonała Polaków do zakupów przez Internet, bez wychodzenia z domu. Nie dziwi więc, że spółka o takim profilu działalności wyróżnia się pod względem wartości niematerialnych i prawnych na polskim rynku. Na koniec 2012 r. stanowiły one ponad 2,6 mld zł i były o blisko 166 proc. wyższe niż raportowane w tym czasie przychody (980 mln zł). Stanowiły też większą część aktywów trwałych (4,02 mld zł na koniec 2012 r.). Grupa Allegro już kilkakrotnie w ostatnich latach udowodniła, że z innowacjami jest za pan brat. W ostatnim czasie wprowadziła nowoczesne rozwiązanie płatności, przyśpieszające transakcje, którego nie powstydziłyby się największe w Polsce banki.

W czołówce listy nie zabrakło też spółek znanych inwestorom giełdowym. Jedną z nich jest Asseco Poland, wchodząca w skład indeksu WIG20, skupiającego największych przedstawicieli GPW. Wartości niematerialne i prawne Asseco Poland na koniec 2012 r. przekroczyły 2,4 mld zł i były wyższe od notowanych przychodów aż o 82 proc. (wartość aktywów trwałych na koniec 2012 r. wynosiła 4,69 mld zł). Wysoki na tle polskiego rynku poziom wartości niematerialnych i prawnych nie powinien dziwić. Asseco Poland to gigant branży IT, specjalizujący się w produkcji i rozwoju oprogramowania. Jako największy software house z polskim kapitałem skutecznie konkuruje ze światowymi liderami. W raporcie Truffle100, zawierającym listę stu największych producentów oprogramowania w Europie, Grupa Asseco zajęła szóstą pozycję.

Jak się okazuje wartości niematerialne i prawne, potrafią być domeną również tych firm, które specjalizują się w oferowaniu franczyzy drobnym przedsiębiorcom (opłaty za markę, licencje, know-how). W pierwszej dwudziestce widzimy obecność wiodących graczy na rynku spożywczym takich jak Żabka, czy Jeronimo Martins (właściciel marki Biedronka) lub też przedstawicieli telekomów – P4 (marka Play), T-Mobile Polska, Orange, czy Polkomtel (marka Plus).

W pierwszej dwudziestce spółek z naszego zestawienia znajdziemy także m.in. koncern medialny TVN, producenta samochodów Fiat,  przedsiębiorstwa przemysłowe, handlowe i spożywcze. Zróżnicowana struktura z punktu widzenia działalności dowodzi, że wysoki poziom wartości niematerialnych i prawnych nie jest już tylko domeną firm informatycznych, koncernów medialnych, czy telekomów. Z roku na rok, ta pozycja w bilansie staje się coraz bardziej istotna z punktu widzenia księgowości największych spółek działających w Polsce.

- Obecnie popularne jest wnoszenie wartości niematerialnych i prawnych do spółek poza granicami kraju. Należy jednak pamiętać, że Ministerstwo Finansów, zgodnie z zeszłorocznym rozporządzeniem, prowadzi szeroko zakreślone działania dotyczące tzw. restrukturyzacji firm, w tym za okresy minione. Warto, by przedsiębiorcy pamiętali o możliwości zwiększenia ryzyka podatkowego związanego z przeniesieniem praw do zależnych podmiotów zagranicznych. Dotyczy to nie tylko praw do znaków towarowych, ale i licencji, patentów, w tym technologicznych. Szczególną uwagę należy poświęcić, by wysokość opłaty licencyjne za korzystanie z WNiP pomiędzy podmiotami powiązanymi była skalkulowana na warunkach rynkowych. W przeciwnym razie istnieje duże ryzyko zapłacenia kar przez podmiot krajowy  – mówi Jerzy Wonka, dyrektor ds. rozwoju InfoCredit.